Każda osoba może spisać testament i przekazać swój majątek dowolnym, wybranym przez siebie osobom. Czasem zdarza się tak, iż w wyniku testamentu całkowicie z niczym pozostała najbliższa rodzina – współmałżonek i dzieci. Aby takich sytuacji uniknąć wprowadzono w polskim prawie tzw. zachowek. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy czym jest oraz kto i jak może z niego skorzystać.
Komu przysługuje zachowek?
Odpowiadając ogólnie można powiedzieć, iż z zachowku skorzystać może osoba, którą łączyły bliskie więzi rodzinne ze zmarłym. Oznacza to, że zachowek może przysługiwać jedynie współmałżonkowi, dzieciom, wnukom czy prawnukom. Aby jednak osoby te mogły skorzystać z zachowku spełniony musi być istotny warunek – muszą one być powołane do spadku z ustawy. Oznacza to, że współmałżonek nie może uzyskać zachowku jeśli w momencie zgonu współmałżonka oboje byli w separacji.
Jak starać się o zachowek?
Zachowek powinien być wypłacony uprawnionemu do niego, a należna kwota przekazywana jest przez te osoby, które odziedziczyły majątek po zmarłym. Bywa jednak tak, że osoby takie uchylają się od wypłaty zachowku. W takim przypadku konieczne jest złożenie wniosku w sądzie. To do jakiego sądu powinien zostać złożony pozew zależy od kwoty o jaką się wnioskuje. Jeśli jest to kwota poniżej 75 tys. zł wówczas właściwy będzie Sąd Rejonowy. Jeśli kwota ta jest wyższa wniosek powinien być skierowany do Sądu Okręgowego. Zachowek zawsze jest bowiem roszczeniem o wypłatę określonej sumy pieniędzy. Nie jest to wniosek o przekazanie jakiejś ruchomości bądź nieruchomości. Często dom pogrzebowy może służyć pomocą w zakresie informacji dotyczących tego w jaki sposób starać się o uzyskanie zachowku.
Jak obliczyć zachowek?
Generalnie wysokość zachowku do zwykle połowa wartości udziału spadkowego, jaki przypadłby uprawionemu w przypadku dziedziczenia ustawowego. Wartość ta może być jednak wyższa. Jest tak w przypadku kiedy uprawniony jest niezdolny do pracy lub jest osobą niepełnoletnią. W takim przypadku wartość zachowku może wzrosnąć do wartości 2/3 wartości udziału spadkowego. Nie zawsze jednak jest to takie proste. Bywa także i tak, że obliczenie wartości zachowku można być nieco problematyczne. Dlatego w takim przypadku najlepiej jest skonsultować się z prawnikiem. Często zakład pogrzebowy może polecić kancelarię prawną, która specjalizuje się w sprawach związanych z zachowkami. Jednakże, warto pamiętać o terminach, bowiem roszczenie związane z zachowkiem może ulec przedawnieniu. Dzieje się tak po okresie 5 lat od ogłoszenia testamentu lub od otwarcia spadku. Po tym okresie uzyskanie zachowku może okazać się niemożliwe.